De invloed van de (zit)breedte van je rolstoel op je gezondheid en welbevinden
De (zit)breedte van je rolstoel is belangrijk om verschillende redenen.
Het lijkt wat overdreven, maar heel simpel gezegd kan een onjuiste (zit)breedte veel invloed hebben. En wel op je gezondheid, welbevinden en je mogelijkheid om deel te nemen aan leuke en belangrijke activiteiten.
Houding
Houding refereert aan de positie van het lichaam in een bepaalde situatie. Een goede houding betekent dat de spieren, banden, botten en weefsels zo gepositioneerd zijn dat er zo min mogelijk spanning en ongemak in het spel zijn.
Een goede houding is essentieel voor het gelijk verdelen van druk en het voorkomen van overbelasting van spieren. Ook het voorkomen van overmatige wrijf- en schuifkrachten bij het zitten en tijdens transfers is een attentiepunt.
De zitbreedte is één van de belangrijkste factoren in de ondersteuning van een goede houding. Dit omdat te breed ervoor kan zorgen dat een gebruiker met verminderde balans naar de zijkant zakt. Te smal zorgt ervoor dat het bekken te weinig ruimte heeft. Hierdoor kan er overmatige spanning op het weefsel rondom het bekken en het onderste gedeelte van de rug komen te staan.
Decubitus preventie
Wanneer de zitting te smal is, is het logisch dat de gebruiker het gevoel heeft samengeknepen te worden in de zitting. Door de regelmatige herhaling van wrijven en schuiven tussen de rolstoel en het weefsel van de gebruiker, is het waarschijnlijk dat er overbelasting rondom de heupen zal ontstaan.
Dit vergroot het risico op het ontwikkelen van decubitus aanzienlijk. Wat op zijn beurt een grote invloed heeft op de gezondheid en het welbevinden.
Verplaatsen/transfers
Vanuit het oogpunt van een verzorgende kan de zitbreedte een grote invloed hebben op het gemak waarmee eventueel een tilband/sling kan worden aangebracht. De gebruiker heeft genoeg ruimte nodig om zijn gewicht te verplaatsen (als hij dit zelf kan). En dat zonder dat de stoel zo breed is dat dit invloed heeft op houding en manoeuvreerbaarheid. Soms is de gebruiker niet in staat zelf van houding te veranderen. Dan heeft de verzorgende genoeg ruimte nodig om de sling veilig en correct onder billen en heupen te plaatsen zonder extra wrijving of schuiven te veroorzaken.
Voor de gebruiker die zelf transfers kan maken, moet de stoel de transfer houding ondersteunen zonder dat de stoel te smal is (waardoor het moeilijker is om uit de stoel te komen) of te breed. Dit laatste maakt het zwaarder om jezelf uit te stoel omhoog te drukken met je armen. Dit komt omdat de armleuningen dan te ver af staan.
Omgeving
Het klinkt vrij eenvoudig maar de breedte van je rolstoel moet de activiteiten die je dagelijks wilt ondernemen ondersteunen. Bedenk dat het hoogst onwaarschijnlijk is dat je je altijd in een rechte lijn van A naar B verplaatst. Het is daarom misleidend om alleen de breedte van je binnendeuren op te meten om te kijken of je er met de rolstoel doorheen kunt. Hoewel deze breedte natuurlijk erg belangrijk is, moet je er ook over nadenken te kijken naar de draaicirkel van de stoel en de ruimtes binnenshuis.
Wat is de juiste breedte?
Iedereen heeft andere andere maten en vormen, dus het antwoord op deze vraag is niet simpelweg een getal. Raadpleeg daarom altijd een dealer en/of ergotherapeut voor het correct opmeten van jouw ideale rolstoel.